Transformacja i archiwa. od tajnych do jawnych akt komunistycznych służb bezpieczeństwa, wyd. Instytut Pamięci Narodowej, 2025, ss. 408  Transformacja i archiwa. Od tajnych do jawnych... książka | TaniaKsiazka.pl 

W ostatnich latach archiwistyka przechodzi dynamiczne zmiany, głównie dzięki rozwojowi technologii cyfrowych i nowych podejść do zarządzania informacją. Oto kilka kluczowych trendów i nowości w archiwistyce na 2025 rok: 1. Cyfryzacja i archiwa cyfrowe Coraz więcej instytucji przechodzi na pełną cyfryzację zbiorów, co umożliwia szybszy dostęp do materiałów i ich ochronę przed zniszczeniem. Rozwijane są standardy metadanych (np. PREMIS, Dublin Core) oraz narzędzia do automatycznego indeksowania i tagowania dokumentów. 2. Sztuczna inteligencja w archiwistyce AI jest wykorzystywana do analizy dużych zbiorów danych, rozpoznawania tekstu (OCR), a także do automatycznego klasyfikowania i opisywaniem dokumentów. Narzędzia oparte na uczeniu maszynowym pomagają w identyfikacji wzorców i powiązań między dokumentami. 3. Ochrona danych osobowych i RODO Wzrasta znaczenie ochrony danych osobowych w archiwach, zwłaszcza w kontekście przepisów takich jak RODO. Instytucje muszą dostosowywać swoje procedury do wymogów prawnych, co często wiąże się z anonimizacją lub pseudonimizacją danych. 4. Archiwa społeczne i partycypacyjne Rośnie rola archiwów tworzonych przez społeczności lokalne, organizacje pozarządowe czy grupy zainteresowań. Platformy crowdsourcingowe umożliwiają współtworzenie i uzupełnianie zbiorów archiwalnych przez użytkowników. 5. Zarządzanie dokumentacją elektroniczną Coraz więcej dokumentów powstaje w formie cyfrowej od początku, co wymusza zmiany w sposobie ich archiwizowania i przechowywania. Rozwijane są systemy do zarządzania dokumentacją elektroniczną (EDMS), które integrują się z archiwami cyfrowymi. 6. Dostępność i otwartość archiwów Trend „open access” dotyczy także archiwów – coraz więcej materiałów jest udostępnianych online, często na licencjach otwartych. Rozwijane są platformy agregujące zbiory z różnych archiwów, ułatwiające wyszukiwanie i korzystanie z materiałów. Czy interesuje Cię któryś z tych tematów szczególnie? Mogę podać więcej szczegółów lub przykładów z Polski i świata.  (Odpowiedź modelu Mistral.AI na pytanie: "Co nowego w archiwistyce?) 

W dobie powszechnej cyfryzacji i digiitalizacji (to niezupełnie to samo) kwesia cyberbezpieczeństwa jest kluczowa, również dla archiwistów cyfrowych, infobrokerów i osintowców. Cyber Security Roadmap: Learn to become a Cyber Security ExpertOSINT Tools by cyberpick.ioHome - OffSec Notes :: OffSec NotesOSINT Tools Directory | OSINT IntelligenceOSINT Investigator's Toolkit - Intelligence on ChainOSINT Hub - Open Source Intelligence Tools, Resources & TrainingTools :: Knowledge Base (KB)UNISHKA | ResourcesAS93 | Alicia Sykes Project CatalogWhisper | HomeReal-time vulnerability alerts, CVE alerts, security news alerts, with the most comprehensive security data available - SecAlertsGitHub - Clats97/ClatScope: ClatScope Info Tool – The best and most versatile OSINT utility for retrieving geolocation, DNS, WHOIS, phone, email, data breach information and much more (70+ features). Perfect for investigators, pentesters, or anyone looking for an effective reconnaissance / OSINT tool.

"Archiwista Polski" to pismo branżowe Stowarzyszenia Archiwistów Polskich o charakterze popularnonaukowym, w przeciwieństwie do sensu stricto naukowego "Archeionu". Archiwista Polski, wyd. Stowarzyszenie Archiwistów Polskich, Nr 1 (106), T. 30, 2025 Nr 1 (106)  

W genealogii, historii i śledztwach OSINT umiejętna analiza fotografii może doprowadzić do zaskakujących wniosków; dodatkowo współcześnie można historyczne fotografie "ożywić" za pomocą AI (tutaj narzędzi jest sporo, wszystkie znajdziemy np. w jednym z agregatorów AI). Generalnie analizę zdjęć doskonale przedstawia tutorial CERT Jeden obraz tysiąc słów, a może więcej OSINTowa analiza zdjęć w praktyce, P. Feruś , tutaj pomocne też będą z pewnością wskazówki GeoHints GeoHints , istnieją też strony z słynnymi muralami ułatwiające identyfikację oraz kalkulatory słoneczne i księżycowe pozwalające na określenie godziny. Oczywiście w dobie AI i aplikacji takich, jak GeoSpy | Unlock the Power of AI Image intelligence czy  Photo Location Search using AI sprawa jest jeszcze prostsza.  OSINT w genealogii: Śledztwo ze starej fotografii - Dominik Piotrowicz